68 vjet kanë kaluar pas adoptimit të Deklaratës Universale për të Drejtat e Njeriut në 1948 dhe shteti pushtues grek shkel katërcipërisht mbi 10 nenet kryesore të kësaj deklarate.
Deklarata Universale për të Drejtat e Njeriut (DUDNj) është një deklaratë e miratuar nga Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara më 10 dhjetor 1948 në Paris. Deklarata lindi si përgjigje ndaj tmerreve të Luftës së Dytë Botërore dhe përfaqëson përpjekjen e parë globale për të artikuluar mbrojtjen e atyre të drejtave që shumë njerëz besonin se ishin të drejta themelore që i takojnë të gjitha qenieve njerëzore. Deklarata përbëhet nga 30 artikuj, të cilët janë përpunuar gjatë viteve në vijinm nga traktate ndërkombëtare, transferta ekonomike, instrumente rajonale të të drejtave të njeriut (ku spikat Konventa Evropiane për të Drejtat e Njeriut), kushtetutat kombëtare, dhe ligje të tjera. Karta Ndërkombëtare e të Drejtave të Njeriut përbëhet nga Deklarata Universale për të Drejtat e Njeriut, Konventa Ndërkombëtare mbi të Drejtat Ekonomike, Sociale dhe Kulturore, dhe Konventa Ndërkombëtare mbi të Drejtat Civile dhe Politike, me dy Protokolle opsionale. Këto dy Konventa, të cilat shtjellojnë më tej të drejtat e njeriut, u miratuan nga Asambleja e Përgjithshme e OKB në vitin 1966. Në vitin 1976, pasi Konventat ishin ratifikuar nga mjaftueshëm shtete anëtare për të hyrë në fuqi dhe qysh nga ky moment Karta Ndërkombëtare e të Drejtave të Njeriut mori fuqi në ligjin ndërkombëtar,
Artikujt Të drejtat e mbrojtura
Artikulli 1 E drejta e Barazisë
Artikulli 2 Liria nga Diskriminimi
Artikulli 3 E drejta e Jetës, Lirisë, Sigurisë personale
Artikulli 5 Liria nga Tortura dhe Trajtimi çnjerëzor
Artikulli 9 E drejta nga Arresti i padrejtë dhe Dëbimi
Artikulli 13 E drejta për të Lëvizur lirisht brenda dhe jashtë Vendit
Artikulli 17 E drejta për të Zotëruar Pronë
Artikulli 20 E drejta e Tubimit paqësor dhe Asocimit
Artikulli 26 E drejta e Edukimit
Artikulli 29 Detyrat komunitare për Zhvillim të Lirë dhe të Plotë
ASAMBLEJA E PËRGJITHSHME e OKB-së shpall këtë DEKLARATË UNIVERSALE PËR TË DREJTAT E NJERIUT si ideal të përbashkёt të cilin duhet ta arrijnë të gjithë popujt dhe të gjitha kombet, në mënyrë që çdo njeri dhe çdo organizëm i shoqërisë, duke pasur parasysh gjithnjë këtë Deklaratë, të synojnë që me anë të arsimit dhe edukimit, t’i kontribuojnë respektimit të këtyre të drejtave dhe lirive dhe që me masa progresive kombëtare dhe ndërkombëtare të sigurojnë njohjen dhe zbatimin e tyre të përgjithshëm dhe të njëmendtë, si midis popujve të vetë shteteve anëtare, ashtu edhe midis popujve të atyre territoreve që ndodhen nën administrimin e tyre.
Neni 1.
Të gjithë njerëzit lindin të lirë dhe të barabartë në pikëpamje të dinjitetit dhe të të drejtave. Ata janë të pajisur me arsye dhe ndërgjegje dhe duhet të sillen ndaj njëri tjetrit në njё frymë vëllazërore.
Neni 2.
Secilit i përkasin të gjitha të drejtat dhe liritë e shpallura në këtë Deklaratë pa kurrfarë dallimesh në pikëpamje të racës, ngjyrës, seksit, gjuhës, fesё, mendimit politik ose çdo mendimi tjetër, të prejardhjes kombëtare a shoqërore, të pasurisë, të lindjes apo të ndonjё gjendje tjetёr juridike.
Pёrveç kёsaj, nuk do të bëhen kurrfarë dallimesh në bazë të statusit politik, juridik apo ndërkombëtar të vendit ose territorit të cilit i përket ndonjë individ, qoftë kur ky vend ose territor është i pavarur, apo kur ndodhet nën kujdestari ose është jovetëqeverisës a nën çfarëdo kufizimi tjetër të sovranitetit.
Neni 3,
Secili ka të drejtë të jetojë, të jetë i lirë dhe të ketë siguri vetiake.
Neni 5.
Askush nuk duhet t’i nënshtrohet torturës, a trajtimeve ose dёnimeve të tjera mizore, çnjerёzore ose poshtёruese.
Neni 9.
Askush nuk duhet tё arrestohet, të burgoset, ose të dëbohet arbitrarisht.
Neni 13.
- Secili ka të drejtën e lirisë së qarkullimit dhe tё zgjedhjes sё vendbanimit brenda kufijve të njё shteti.
- Secili ka të drejtë të braktisё cilindo vend, duke përfshirë këtu edhe vendin e tij, si dhe të kthehet në vendin e tij.
Neni 15.
- Secili ka të drejtën e një shtetësie.
- Askush nuk duhet të privohet arbitrarisht nga shtetësia e tij, e as nga e drejta për të ndërruar shtetësinë.
Neni 17.
- Secili ka të drejtë të ketë pasuri, vetë dhe në bashkësi me të tjerët.
- Askush nuk duhet të privohet arbitrarisht nga pasuria e tij.
Neni 20.
- Secili ka të drejtën e lirisë së mbledhjes dhe bashkimit paqësor.
- Askush nuk mund të detyrohet t’i takojё ndonjë shoqate.
Neni 26.
- Secili ka të drejtën e arsimit. Arsimi duhet të jetë falas, të paktёn në fazat e arsimit fillor dhe themelor. Arsimi fillor është i detyrueshëm. Arsimi teknik dhe profesional duhet të jetё i pёrgjithshёm, ndёrsa arsimi i lartë duhet t’u bëhet i mundshëm të gjithëve në mёnyrё tё barabartё nё bazë të aftёsisё.
- Arsimi duhet të synojё zhvillimin e plotë tё personalitetit të njeriut dhe forcimin e respektimit të të drejtave dhe lirive themelore tё njeriut. Ai duhet të nxitë mirёkuptimin, tolerancën dhe miqësinë midis të gjitha kombeve, grupeve raciale ose fetare, si dhe veprimtarinë e Kombeve të Bashkuara për ruajtjen e paqes.
- Prindёrit kanё tё drejtёn parёsore pёr zgjedhjen e llojit tё arsimit pёr fёmijёt e tyre.
Neni 29.
- Secili ka detyrime ndaj bashkësisё ku vetёm aty i mundёsohet zhvillimi i lirë dhe i plotë i personalitetit të tij.
- Në ushtrimin e tё drejtave dhe lirive të veta, secili do t’u nënshtrohet vetëm atyre kufizimeve të cilat janë pёrcaktuar me ligj, vetёm me qëllim të sigurimit tё njohjes dhe tё respektimit tё domosdoshёm tё tё drejtave dhe lirive të të tjerëve dhe të plotësimit tё kërkesave tё drejta të moralit, tё rendit publik dhe tё mirëqenies së përgjithshme në njё shoqëri demokratike.
- Këto të drejta dhe liri kurrsesi nuk mund të ushtrohen në kundërshtim me qëllimet dhe parimet e Kombeve të Bashkuara.
No comments:
Post a Comment